حجاب2

---

حجت الاسلام محمد رضا حدائق

امروزه آثار زیانبار بد حجابی و بی حجابی گریبان  زندگی بشریت را گرفته است و روز به روز مردم آلوده تر و گرفتارتر در گردابهای گناه غوطه ورند. خداوند می فرماید: به مردان مؤمن چشمها را کنترل و خودتان را از گناههای حرام حفظ کنید، کاری نکنید که دیگران با نگاه به شما به حرام بیافتند. مرد مسلمان باید پوشش را حفظ کنید که اسباب آلودگی زن مسلمان را فراهم نکند. در منزل به گونه ای باشد که استارت فساد را برای فرزندانش نزند یَحْفَظُوا فُرُوجَهُم. امام صادق علیه السلام می فرماید: هر کجا در قرآن بحث فروج شده است مسأله منافی عفت و اعمال زشت بی عفتی است جز در این آیه که منظور نظر و نگاه است. یَحْفَظُوا فُرُوجَهُم یعنی َ یَحْفَظُوا عن نظر الحرام خودتان را از نگاه حرام دیگران حفظ کنید؛ این یک مطلب و مطلی دیگر سبب نگاه دیگران هم نشوید، این برای شما بهتر است إِنَّ اللَّهَ خَبیرٌ بِما یَصْنَعُون. آیه می فرماید: خدا خبیر به کاری که انجام می دهید است، خبیر از خبر یعنی خداوند ذات مقدسی است که نسبت به اخبار شما، کارهای شما بسیار آگاه است. فردی خدمت امام علیه السلام عرض کرد که آقا این آیه یَعْلَمُ خائِنَةَ الْأَعْیُنِ وَ ما تُخْفِی الصُّدُورُ خدا خیانت چشم ها را می داند ولو در سینه ها پنهان است یعنی چه؟ امام فرمود: خدانگاههای مردم را که به چه قصدی دارند نگاه می کنند را می داند بعد حضرت فرمود: گاهی اوقات شده در مجلسی نشستی زیر چشمی داری بغل دستی خود  را زیر نظر می گیری ولی او اصلاً متوجه نیست که داری کنترلش می کنی و همچنین با این نگاه گوشه چشم طرف را داری زیر نظر می گیری که خودش هم نمی فهمد همین را خدا می داند ولو اینکه طرف نمی فهمد.

پیامبر صلی الله و آله و سلم می فرماید:  النَّظَرُ سَهْمٌ‏ مِنْ سِهَامِ‏ إِبْلِیسَ‏ مَسْمُوم‏. نگاه تیر سمی از تیرهای شیطانی است. اگر می خواهی بیمار نشوی، فکرت بیمار نشود، زندگیت آلوده نشود چشمت را کنترل کن؛ نگاه به حرام تیر سمی از تیرهای شیطان است. فَمَنْ‏ تَرَکَهَا خَوْفاً مِنَ اللَّهِ پیامبر صلی الله و آله و سلم می فرماید: اگر کسی به واسطه ترس از خدا نگاه به حرام را ترک کرد و نگاه نکرد أَعْطَاهُ إِیمَاناً یَجِدُ حَلَاوَتَهُ فِی قَلْبِه‏ خدا شیرینی این نگاه نکردن را در وجودش قرار خواهد داد؛ ایمانی به او عنایت می کند که شیرینی آن ایمان را در وجود خود احساس کند. برای خدا از هر چیزی که خصوصاً حرام بگذری خدا بهتر و خوبتراز آن  را در حلال به شما عنایت می کند. أَعْطَاهُ إِیمَاناً یَجِدُ حَلَاوَتَهُ فِی قَلْبِه. در روایتی دیگر پیامبر در بحث نظر و نگاه می فرماید: من‏ ملاء عینیه‏ من امرأة حراما: اگر کسی چشمانش را از نگاه حرام به زن نامحرم پر کرد یعنی خوب نگاه کرد. وَ مَنْ مَلَأَ عَیْنَیْهِ‏ مِنِ امْرَأَةٍ حَرَاماً حَشَرَهُ اللَّهُ یَوْمَ الْقِیَامَةِ مُسَمَّراً بِمِسْمَارٍ مِنْ نَارٍ. خداوند این دو چشمش را روز قیامت با مسمار دو میخ از آتش پر می کند. این دو چشمی را که خدا به او داده بود که در مسیر زندگی الهی به کار بگیرد به نا محرم نگاه کرد و خوب نگاه کرد و دید زد روز قیامت چشمانش را با دو میخ از آتش پر خواهند کرد و از چشمهای او آتش شعله ور می شود حَتَّى یَقْضِیَ بَیْنَ النَّاسِ ثُمَّ یُؤْمَرُ بِهِ إِلَى النَّار با همین وضعیت در محشر نگهش می دارند تا پرونده اش معلوم شود و پروندش را مختومه کنند و او را به سمت دوزخ ببرند.  

آقا زین العابدین علیه السلام در بحث حق چشم می فرماید: اما حق البصر حق چشمی که خدا به گردن شما قرار داده فرو  افکندن چشم اما لایهن نظر الله چشمانتان را از چیزی که حلال نیست فرو افکنید. امام دو مطلب را نسبت به چشم بیان می کنند: یک چشمانتان را در براب چیزی که حلال نیست کنترل کنید و دوم عبرت بگیرید. در زندگی چیزهای زیادی است که می بینیم و عبرت نمی گیریم از جمله مرگ و میر، موی سفید، قامت خمیده جوان.

در دنباله آیه خداوند نسبت به خانم ها می فرماید: رسول ما به زنان مؤمنه بگو:قُل لِّلْمُؤْمِنَاتِ یَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصَارِهِن. زنان مؤمنه هم باید چشمهایشان را کنترل کنند؛ تکلیف دو طرفه است وَ یحَْفَظْنَ فُرُوجَهُنَّ خانمها خود را از نگاه حرام بپوشانند؛ نه به حرام نگاه کنند و نه بگذارند به حرام نگاهشان کنند. وَ لَا یُبْدِینَ زِینَتَهُنَّ إِلَّا مَا ظَهَرَ مِنْهَا قرآن می فرماید رسول ما به زنهای مؤمنه بگو زینتهای خود را آشکار نکنید مگر آنهایی که ظاهر است. برخی از مفسرین می گویند ما دو جور زینت داریم: زینت پنهان و زینت آشکار؛ شاید منظور جسم زن و زیبائیهای جسمانی زن است، زن مسلمان نباید برجستگی های بدن خود را در جامعه به نمایش بگذارد. قولی که بیشتر مفسرین بر آن نظر دارند این است که منظور از زینتی که ظاهر است مواضع زینت است؛ مواضع زینت زن گردن، گوش یا دست است که محل دست بند یا النگو است یا پا ست که زنان عرب خلخال به پا می کردند؛ اگر زینت این محل ها آشکار شود قهراً مواضعش هم آشکار می شود. همچنین  آنهایی که ظاهر است مثل قرص صورت و کفین باید مراقب بود که آن را با آرایش کردن آلوده به حرام نکند. از استثنا های حجاب قرص صورت است به شرطی که با زینت ظاهری آراسته نشود، زینت طبیعی خود را داشته باشد حال در روایات داریم استفاده از سرمه و انگشتر استثناء شده است. وَ لْیَضْرِبْنَ بخُِمُرِهِنَّ عَلىَ‏ جُیُوبهِِن‏ قرآن می فرماید: رسول ما به زنهای مؤمنه بگو مقنعه های یا روسری های خود را بر سینه های خود، بر شانه های خود بیافکنید، تا گردن و موهایشان را بپوشاند.

یکی از فلسفه های حجاب در اسلام این است که زن مسلمان خودش را برای شوهرش آرایش کند و مرد مسلمان با کنترل چشمش کانون زندگی را گرم نگهدارد. غرب و دشمنان بشریت می خواهند این زن بشود عروسک برای دیگران. اسلام در چهارچوب قواعد نکاح را آورده تا دو سوم ایمان حفظ شود. پیغمبر می فرماید: مَا مِنْ‏ شَابٍّ تَزَوَّجَ‏ فِی حَدَاثَةِ سِنِّهِ إِلَّا عَجَّ شَیْطَانُهُ یَا وَیْلَهُ یَا وَیْلَهُ عَصَمَ مِنِّی ثُلُثَیْ‏ دِینِهِ‏ فَلْیَتَّقِ اللَّهَ الْعَبْدُ فِی الثُّلُثِ الْآخِر. این همان اشباح روح و روان است؛ کسی که ازدواج کند دو سوم ایمانش کامل است؛ خدا را در یک سوم باقی مانده در نظر بگیرد یعنی دین سیرابش کرده است حال اگر عطش دارد باید تقوا پیشه کند.

خداوند طبیعت انسان را به گونه ای آفریده در بدی و خوبی مرز نمی شناسد. در خوبی چون طرف ما خدا ست و چون خدا حد و اندازه ندارد هر چه خدا بدهد باز جا دارد، با این طبیعتی که انسان دارد اگر در مسیر خوبی قرار گرفت هر چه رشد کند می تواند بهتر باشد، در مسیر انحراف هم قرار گرفت هر چه بد شد می تواند بدتر هم بشود.

آیه شریفه می فرماید: رسول ما به زنهای مؤمنه بگو وَ لَا یُبْدِینَ ... اسلام مخالف با آرایش و زیبایی نیست، اسلام می فرماید: آرایش زن، پوشش طلا و جواهرات زن در منزل برای شوهرش باشد ثواب عبادت هم به او می دهند. زمانی که ابن ام مکتوم نابینا برای دیدن پیامبر به در خانه حضرت زهرا سلام الله علیها  می آید حضرت زهرا به طرف حجره خود می دوند و به حجره می روند در این دو مطلب وجود دارد یکی اینکه فاطمه سلام الله علیها  که چشم دارد و این یعنی قُل لِّلْمُؤْمِنَاتِ یَغْضُضْنَ ... هست. همچنین ابن ام مکتوم نابینا بود و لباس عرب در آن زمان به گونه ای بود که ممکن است نتواند خود را حفظ کند حضرت می رود که مبادا چشمش به صحنه ای بیافتد که دین اجازه نمی دهد؛ دفع ضرر محتمل می کند. نکته دوم حضرت زهرای مرضیه سلام الله علیها  در خانه برای حضرت علی علیه السلام و پیغمبر و فرزندانش معطر می گشت، با این کار حضرت می خواهند این عطر به مشام نابینا نخورد.

امام صادق علیه السلام می فرماید: خدا دوست ندارد زن شوهردار در خانه جلوی شوهرش ساده بگردد ولو اینکه دست بندی در دست بکند یا گردن بند در گردن یا انگشتری در دست باشد.  

روایت داریم که پیغمبر صلی الله و آله و سلم می فرماید: دخترم فاطمه ما من‏ امرأةٍ ... حسنه دخترم هیچ زنی نیست که بهترین زینتهایش را بپوشد، بهترین لباسها را به تن بپوشد و از منزل خارج شود خرج من بیتها لینظر الیه الناس تا مردم نگاهش کنند یعنی به قصد دیدن مردم بیرون بیاید. الا و لعنتها ملائکه السموات و الارضین. زنی که به این قصد آمده است و کان فی غضبه الله حتی تموت ثم یامر به الی النار در غضب خدا ست تا بمیرد سپس خدا امر می کند او را به آتش ببرند.

خانمها تنها در برابر شوهرهایشان می توانند زینتهای خود را آشکار کنند و هیچ حد و حصری برای عرضه زینت در نظام زندگی مشترک نیست. مرد هم می تواند به هر گونه ای در برابر همسرش حاضر شود. قرآن در موارد استثنای حجاب می فرماید: اول شوهر بعد از او ابائهن پدرهایتان البته در برابر پدرتان اخلاق خانوادگی را رعایت کنید. امام صادق علیه السلام فرمود: دخترانتان را زمانی که دارند به سن تکلیف می رسند دیگر به گرمی  در بغل نگیرید و فشار ندهید. باید حریمها را حفظ کرد.

 أَوْ ءَابَاءِ بُعُولَتِهِن از دیگر استثنائات حجاب پدر شوهر و سومین موردی است که قرآن بیان می کند؛ پدر شوهرها هم محرمند. چهارمین مورد أَبْنَائهِن پسرانتان و پنجمین مورد أَبْنَاءِ بُعُولَتِهِن فرزندان شوهر، پسران شوهر نیز به شما محرمند؛ مورد ششم  اخوانهن برادان شما و سپس بنی اخوانهن پسران برادر شما نیز محرمند. بنی اخواتهن پسران خواهرانتان به شما محرمند او نِسَائهِنَّ خانمها همه به هم محرمند أ َوْ مَا مَلَکَتْ أَیْمَانُهُن که البته این امروز موضوعیت ندارد بردگان و کنیزان محرمند. این مربوط به زمانی است که اسلام با کفر درگیر بود.

قرآن می فرماید افراد کهن سال و طفل هایی که تمایل به زن ندارند التَّابِعِینَ غَیرِْ أُوْلىِ الْارْبَةِ مِنَ الرِّجَالِ أَوِ الطِّفْل افرادی که تشخیص خوب و بد نمی دهند یا افرادی که بالاخره به مقداری از قوه عقل و درایت عقبند، آدم مجنون و دیوانه ای است اگر زن در جلو این افراد چادر نپوشد تکلیفی به او نیست. البته گاهی می بینی دیوانه ای خطرناک است و کار دست آدم می دهد باید رعایت کرد. دوازده مورد از مستثنات حجاب در قرآن آمده است. قرآن می فرماید نسبت به اطفالی که آگاهی به مسائل زناشویی ندارند مشکلی نیست. همچنین دستور دیگر قرآن به خانمها وَ لَا یَضْرِبْنَ بِأَرْجُلِهِنَّ لِیُعْلَمَ مَا یخُْفِینَ مِن زِینَتِهِن رسول ما به زنان مؤمنه بگو پاهایتان را به زمین به گونه ای نزنید که آنچه از زینتها با شما ست به سر و صدا در آید تا ایجاد انگیزه برای توجه دیگران  نکنید تُوبُواْ إِلىَ اللَّهِ جَمِیعًا رسول ما به مردها و زنها بگو همه به سوی خدا توبه کنید أَیُّهَ الْمُؤْمِنُونَ لَعَلَّکمُ‏ْ تُفْلِحُون همگی به سوی خدا باز گردید ای مؤمنان تا رستگار شوید.